Kinderen met Downsyndroom hebben, mede door een te lage spierspanning, vaker platvoeten in ernstige vorm. Hierdoor hebben zij een verhoogd risico op een blijvende afwijking van de voet in de puberteit.

Verhoogd risico op een blijvende afwijking

Platvoeten zijn bij jonge kinderen normaal, voornamelijk in de leeftijd van 0 tot 4 jaar. In de leeftijd van 4 tot 8 jaar verandert de vorm van de voet door groei en het sterker worden van de spieren in het onderbeen en de voet.

Kinderen met Downsyndroom hebben, mede door een te lage spierspanning (ook wel hypotonie genoemd), vaker platvoeten in ernstige vorm. Hierdoor hebben zij een verhoogd risico op een blijvende afwijking van de voet in de puberteit, door een toenemend lichaamsgewicht.

Wat zijn platvoeten?

Platvoeten (pedes planovalgi) zijn voeten waarbij er een afwijkende stand van de achtervoet (hielbeen) en het voetgewelf bestaat. De voetzool rust volledig op de grond. De voet is ingezakt, de enkel staat wat naar binnen en de hiel wijst naar buiten.

Bij platvoeten wordt onderscheid gemaakt tussen een soepele en een stugge platvoet. We spreken van een soepele platvoet wanneer de voetboog zichtbaar wordt, als het kind op de tenen gaat staan. Bij een stugge platvoet herstelt de voetboog niet. Dit is vaak een aangeboren vergroeiing.

Gevolgen van platvoeten

De platvoet heeft, tijdens het lopen, nadelige gevolgen op de oppervlakkige kuitspier (musculus gastrocnemius). Deze spier heeft een belangrijke functie, namelijk de knie stabiliseren in gestrekte stand bij de hiellanding en de voorstuwing naar de afzet.

De voet werkt dan als een hefboom waardoor de kracht van de kuitspier overgebracht wordt op de voorvoet Als de afzetkracht van de kuitspier te klein is, zal het kind met gebogen knieën gaan lopen.

Dit is een looppatroon met een hoog energieverbruik en een verhoogde belasting van gewrichten. Door instabiliteit lopen kinderen met Downsyndroom op een latere leeftijd en hebben vaak ruimte tussen de grote teen en de tweede teen en hebben last van eeltvorming aan de binnenzijde van de grote teen.

Klachten bij platvoeten

Klachten die ontstaan door platvoeten bij kinderen met Downsyndroom zijn:

  • Niet graag willen lopen
  • Pijn in de voet, kuit en knieën
  • Spierkramp

Vaak geven kinderen met Downsyndroom geen pijn aan bij de behandelaar. Daarom wordt tijdens het functie onderzoek extra gelet op de non verbale reactie.

Behandeling van platvoeten

Steunzolen en schoenadvies

De behandeling van platvoeten bij kinderen met Downsyndroom bestaat uit het corrigeren van de voetstand. Dit wordt bereikt door middel van speciaal aangemeten kinderkuipzolen met een goede ondersteuning en het dragen van kinderschoenen met een stevige stabiele hielkom, die aan de achterzijde van de schoen niet in te drukken is.

Voetoefeningen

Daarbij kunnen voetoefeningen meegegeven worden, bijvoorbeeld het lopen met een of twee tennisballen tussen de voet en het lopen op een stok of dik touw op de grond (zie onderstaande foto’s).

Semi orthopedische schoenen

Bij de ernstige afwijkingen kunnen er semi orthopedische schoenen worden gemaakt. Dat zijn fabrieksmatig vervaardigde schoenen met speciale ruimte en verstevigingen met steunzolen aangemeten worden.

Maak een afspraak

Heeft uw kind last van platvoeten? Maak dan een afspraak bij Podocentrum Alblasserwaard. Wij helpen u graag verder!

Bron: Down up lente 2010, Prof dr Jules Becher Kinderrevalidatie arts